cuốc kêu cảm hứng

Soạn bài Cảm xúc mùa thu - Đỗ Phủ - Soạn văn 10; Tiểu sử nhà thơ Việt Phương; Ngô Thanh Vân là ai? Tiểu sử, sự nghiệp và đời tư của nữ diễn viên; Sidebar; Random Article; Log In; Menu; Trường Mầm Non Ánh Dương. Search for; Giáo dục. (Cuốc kêu cảm hứng) Qua điển cố vua Thục mất nước, hóa thành chim cuốc kêu thán đêm ngày, bài thơ đã khơi gợi tâm sự đau xót trước cảnh vong quốc. Mượn hình ảnh con cuốc kêu hè, nhà thơ đã cực tả nỗi đau rỉ máu (máu chảy), nổi buồn nát ruột tan hồn (hồn tan Tiếng kêu thiết tha hay chính là tiếng lòng tác giả. "Nhớ nước đau lòng con quốc quốc" là câu thơ từ điển tích xưa về vua thục mất nước hóa thành con cuốc chỉ biết kêu "cuốc cuốc". Tiếng cuốc kêu khắc khoải càng làm bóng chiều thêm tĩnh lặng. Còn tiếng "gia gia" là 1. Phân tích sự vận động trong quan niệm về đất nước của Nguyễn Khoa Điềm để thấy được những điểm mới trong tư tưởng và hình thức biểu hiện về quan niệm đất nước được thể hiện qua bài thơ Đất Nước. Bài thơ hay các bạn vừa xem là bài "Cuốc Kêu Cảm Hứng" của tác giả Nguyễn Khuyến.Bài thơ thuộc Tập Thơ Chữ Nôm - Nguyễn Khuyến, danh mục thơ Nguyễn Khuyến (Nguyễn Thắng) một trong những Nhà Thơ Việt Nam Vĩ Đại Và Tiêu Biểu.Hãy cùng đọc và thưởng thức nhiều tác phẩm thơ ca khác, có rất nhiều bài thơ Hủy Hợp Đồng Vay Tiền Online. Cuốc kêu cảm hứng đọc hiểuCuốc kêu cảm hứng là một trong những bài thơ Nôm tiêu biểu của nhà thơ Nguyễn Khuyến. Bài thơ là tâm trạng đau xót, tủi nhục của nhà thơ Nguyễn Khuyến trước thực trạng nước mất nhà tan. Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ bộ đề đọc hiểu Cuốc kêu cảm hứng giúp các bạn đọc nắm rõ phương thức biểu đạt cũng như những nét đặc sắc về nội dung cũng như nghệ thuật của tác bài Lưu biệt khi xuất dươngPhân tích bài thơ Cây chuối1. Đọc hiểu Cuốc kêu cảm hứng Nguyễn Khuyến - đề 1Khắc khoải đưa sầu giọng lửng lơ,Ấy hồn Thục đế* thác bao giờNăm canh máu chảy đêm hè vằng,Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ,Có phải tiếc xuân mà đứng gọi,Hay là nhớ nước vẫn nằm đêm ròng rã kêu ai đó,Giục khách giang hồ dạ ngẫn ngơ.Thơ Nguyễn Khuyến, NXB Văn học, 2016, tr. 28Thực hiện các yêu cầu sauCâu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?Câu 2. Chỉ ra 03 từ diễn tả tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài 3. Nếu hiệu quả của phép đối được sử dụng trong hai câu thơ Năm canh máu chảy đêm hè vẫng, Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờCâu 4. Tâm sự của tác giả trong hai câu thơ Có phải tiếc xuân mà đứng gọi/ Hay là nhớ nước vẫn nằm mơ gợi cho anh/chị suy nghĩ gì?Câu 5. Chỉ ra phong cách ngôn ngữ và phương thức biểu ý trả lờiCâu 1 Thể thơ bài Cuốc kêu cảm hứng thất ngôn bát cúCâu 2 Ba từ diễn tả tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ khắc khoải, sầu, ngẩn ngơCâu 3 Hai câu thơ có sử dụng phép đối đã góp phần diễn tả không gian và thời gian mang đầy tính nghệ thuật khi tác giả cảm nhận tiếng cuốc kêu. Người đọc dường như cảm nhận được nỗi đau như máu chảy tương ứng với nỗi buồn như nát ruột hồn tan. Cùng với đó, những từ "năm canh, sáu khắc" đối xứng nhau giúp tạo nên cảm giác tiếng cuốc kêu triền miên suốt canh này sang khắc khác, ám ảnh vào thời gian. Hai hình ảnh đối nhau là "Đêm hè vắng” và "bóng nguyệt mờ" giúp diễn tả nỗi đau, nỗi buồn thấm đượm vào không gian, thời gian. Trước tiếng cuốc buồn thương, ám ảnh, không gian bóng trăng cũng phải mờ đi và không gian đêm hè cũng phải "vắng" 4 Hai câu thơ đã diễn tả được nỗi lòng của chính Nguyễn Khuyến dành cho đất nước khi đêm đêm vẫn nằm mơ mà nhớ nước. Ông khắc khoải cho hồn cốt của đất nước. Nỗi buồn, khắc khoải đến bơ vơ, nhớ nước như thấm đượm vào từng câu chữ. Vì nhớ nước mà tâm trạng của nhà thơ hết tiếc rồi lại nhớ, hết đứng rồi lại nằm, hết gọi rồi lại mơ. Đó là trạng thái bồn chồn, đau xót của một con người yêu nước, chính 5 Phong cách ngôn ngữ nghệ thuậtCuốc kêu cảm hứng phương thức biểu đạt miêu tả, biểu cảm, tự Đọc hiểu Cuốc kêu cảm hứng Nguyễn Khuyến - đề 2\Đọc bài thơKhắc khoải đưa sầu giọng lửng lơ,Ấy hồn Thục đế thác bao giờNăm canh máu chảy đêm hè vắng,Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ,Có phải tiếc xuân mà đứng gọi,Hay là nhớ nước vẫn nằm đêm ròng rã kêu ai đó,Giục khách giang hồ dạ ngẩn ngơ.Thơ Cuốc kêu cảm hứng - Nguyễn Khuyến, NXB Văn học, 2016, tr. 28Thực hiện các yêu cầu sauCâu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? Chỉ ra phong cách ngôn ngữ và phương thức biểu đạt của bài thơ?Câu 2. Chỉ ra 3 từ diễn tả tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài 3. Nếu hiệu quả của phép đối được sử dụng trong hai câu thơ Năm canh máu chảy đêm hè vắng/Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờCâu 4. Tâm sự của tác giả trong hai câu thơ Có phải tiếc xuân mà đứng gọi/ Hay là nhớ nước vẫn nằm mơ gợi cho anh/chị suy nghĩ gì?Câu 5. Nội dung chính của bài thơ trên?Câu 6. Hãy trình bày một bài học mà em rút ra được sau khi đọc xong bài thơ ýCâu 1- Thể thơ của bài Cuốc kêu cảm hứng là Thất ngôn bát cú- Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật- Các phương thức biểu đạt miêu tả, biểu cảm, tự 2 Ba từ diễn tả tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ khắc khoải, sầu, ngẩn ngơCâu 3 Hai câu thơ có sử dụng phép đối đã góp phần diễn tả không gian và thời gian mang đầy tính nghệ thuật khi tác giả cảm nhận tiếng cuốc kêu. Người đọc dường như cảm nhận được nỗi đau như máu chảy tương ứng với nỗi buồn như nát ruột hồn là+ "năm canh, sáu khắc" đêm năm canh, ngày sáu khắc đối xứng nhau giúp tạo nên cảm giác tiếng cuốc kêu triền miên suốt canh này sang khắc khác, từ ngày này qua đêm khác, ám ảnh vào thời gian.+ Hai hình ảnh đối nhau là "đêm hè vắng” và "bóng nguyệt mờ" hô ứng, đối xứng diễn tả nỗi đau, nỗi buồn như thấm vào thời gian, toả rộng trong không gian, thời gian. Trước tiếng cuốc buồn thương, ám ảnh, không gian bóng trăng cũng phải mờ đi và không gian đêm hè cũng phải "vắng" 4 Hai câu thơ đã diễn tả được nỗi lòng của chính Nguyễn Khuyến dành cho đất nước khi đêm đêm vẫn nằm mơ mà nhớ nước. Ông khắc khoải cho hồn cốt của đất nước. Nỗi buồn, khắc khoải đến bơ vơ, nhớ nước như thấm đượm vào từng câu chữ. Vì nhớ nước mà tâm trạng của nhà thơ hết tiếc rồi lại nhớ, hết đứng rồi lại nằm, hết gọi rồi lại mơ. Đó là trạng thái bồn chồn, đau xót của một con người yêu nước, chính 5. Nội dung chính của bài thơ Cuốc kêu cảm hứng Nguyễn Khuyến đã giãi bày một tấm lòng yêu nước không nguôi, một tâm trạng đầy bi kịch xót xa đau buồn, tủi nhục vì nước mất nhà 6. Bài học rút ra để con cháu cảm thông với nỗi lòng ông cha, trân trọng và tự hào về cái giá của độc lập tự do với bao nhiêu máu, nước mắt mà cả dân tộc phải các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 11 thuộc chuyên mục Học tập của Đề bài Bình giảng bài thơ Cuốc kêu cảm hứng Bạn đang xem bài Bình giảng bài thơ Cuốc kêu cảm hứng Bài làm Nguyễn Khuyến là một thi sĩ cổ điển có tâm hồn sâu sắc, trầm lặng, lại mang nỗi đau đời đầy xót xa. Vốn tài cao học rộng, mang danh tiến sĩ, nhưng trước thực cảnh quốc gia bị xâm lược, ông cũng đành khoanh tay, bất lực, phải lui về ở ẩn để tránh nhìn cảnh đau xót. Trong quãng thời gian ở ẩn ấy, Nguyễn Khuyến vẫn canh cánh một nỗi lòng tiếc hận, chính vì vậy, ông thường gửi vào thơ văn của mình những nỗi niềm suy tư, một cách thật sâu kín. Có tận tới mấy chục con vật khác nhau xuất hiện trong thơ của một thi sĩ cổ điển như Nguyễn Khuyến và mỗi một con vật đó lại mang một ý nghĩ, một tâm trạng riêng của thi sĩ. Trong đó, con cuốc là loài được vinh dự xuất hiện tới 3 lần trong thơ ông, một trong số những bài thơ tiêu biểu nhất là Cuốc kêu cảm hứng. Đọc nhan đề Cuốc kêu cảm hứng, nếu như hiểu xuôi hay ngược đều ra nghĩa cả, nhưng xét về tâm trạng và bối cảnh ra đời có nhẽ ta nên hiểu đó là thi sĩ nghe tiếng cuốc kêu mà tìm được “cảm hứng” viết bài thơ này. “Cảm hứng” ở đây ko phải là niềm vui, sự hứng khởi mà chính là sự khơi gợi nỗi đau mất nước từ tiếng Cuốc kêu thảm thiết, tê tái cõi lòng. Ta có thể tìm thấy một tiếng “Quốc” đau lòng như thế trong thơ của Bà Huyện Thanh Quan, đó là câu “Nhớ nước đau lòng con cuốc cuốc” thật xót xa, buồn tủi trong Qua đèo Ngang của nữ sĩ. Mở đầu bài thơ, Nguyễn Khuyến đã đưa vào một tiếng chim thật thê lương, nó vừa “khắc khoải” như nhấn sâu vào trong tâm hồn con người, lại vừa “lửng lơ”, đó là tiếng kêu mang theo cái nỗi buồn mênh mang, vừa xót xa lại day dứt. Tiếng cuốc cũng gợi nhớ về một sự tích xưa, Thục đế vì làm mất nước mà đớn đau chết đi hóa thân thành con cuốc, ngày ngày đựng tiếng kêu thê thảm, lầm lũi. Đó là nỗi đau của một oan hồn, vương vít vẩn cho tới muôn thuở sau, nỗi đau mất nước là nỗi đau sâu sắc không thể xóa nhòa, để một oan hồn đã “thác tự bao giờ” vẫn phải đớn đau tới ngơ ngẩn, ngày ngày lang thang dưới bóng một loài chim lầm lũi. Trong hai câu thơ thực, Nguyễn Khuyến diễn tả một quang cảnh nghệ thuật, có phần kinh rợn, sợ hãi bởi tiếng cuốc khắc khoải đơn chiếc, gọi hè. “Năm canh máu chảy đêm hè vắngSáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ” Giữa “đêm hè vắng”, tiếng cuốc kêu chi mà đau xót, một nỗi đau có màu đỏ chói mắt của “máu chảy”, đã thế cái “vắng” buổi đêm lại càng làm cho cái tiếng cuốc gọi hè sợ hãi ấy thêm sâu đậm, thêm tha thiết, vang vọng khắp không gian tĩnh mịch, oi bức. Đã thế tiếng cuốc còn gợi một nỗi đau lớn hơn đó là nỗi đau “hồn tan” dưới một cái không gian ước chừng “bóng nguyệt mờ”, tưởng tượng nếu như đứng dưới quang cảnh ấy mà nghe tiếng cuốc thì phải thấy ngao ngán, khủng hoảng tới độ nào. Tiếng cuốc ấy cũng ko phải chỉ kêu ngày một ngày hai mà kêu dằng dai suốt ngày suốt đêm, kêu suốt “năm canh-sáu khắc”, lại càng thích kêu vào cái buổi đêm yên tĩnh như tiếng kêu khóc thê thảm, gợi lên trong tâm hồn người không ngủ một nỗi đớn đau, một nỗi xót xa dằng dai, bứt rứt vô cùng. “Có phải tiếc xuân mà đứng gọi,Hay là nhớ nước vẫn nằm mộng?” tới hai câu thơ luận, ta nhịn nhường như nhìn thấy một nỗi niềm băn khoăn, day dứt sâu trong tâm hồn tác giả. Tâm trạng của một thân sĩ mang nỗi đau đời, đau vì mất nước, đau vì bất lực, đau vì nghịch cảnh tồi tàn của dân tộc lúc bấy giờ. Ông tự hỏi tiếng cuốc kia rốt cuộc là do còn hoài xuân hay là tiếng than nhớ nước của oan hồn Thục đế xa xưa. Nghĩ sâu xa thì đó cũng chính là tâm trạng của thi nhân, ông tiếc nhớ một quốc gia vốn từng thịnh vượng sung sức như cái khí tiết trời xuân. Còn giờ đây ông lại tiếp tục với nỗi đau mất nước mà tới nằm mộng về một tổ quốc khi xưa cũng chẳng được yên giấc, bởi tiếng cuốc kêu khắc khoải, thê thương quá. “Thâu đêm ròng rã rã kêu người nào đó?Giục khách giang hồ dạ ngơ ngẩn.” Hai câu kết cuối bài tưởng thi sĩ đang hỏi con cuốc kêu chi mà ròng rã rã vậy, nhưng đó cũng lại chính là lời tự hỏi của tác giả dành cho bản thân mình. Tiếng cuốc kêu dài trong đêm vắng, người thi nhân vẫn canh cánh, ngơ ngẩn không ngủ được vì đau đáu một nỗi niềm sắt son yêu nước, thương dân tới tột cùng. Tiếng cuốc kêu như thúc giục, như xoáy sâu vào trong tâm hồn, ý bảo thân sĩ hãy làm một điều gì đó để thay đổi thế sự ngổn ngang này. Nhưng người đang nghe tiếng cuốc thúc giục như rỉ máu, như hồn tan, như kêu khóc ấy lại phải chịu khoanh tay bất lực, không thể làm được gì, chỉ biết ngẩn người đớn đau, thở dài. Đó là một cái tâm trạng khó chịu, bức bối tới nhường nào trong cái đêm hè vắng lặng này. Bản quyền bài viết thuộc trường Trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận! Nguồn chia sẻ Trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường miền Trung Bài viết Đọc hiểu bài Cuốc kêu cảm hứng Nguyễn Khuyến hay nhất được Luật Gia Bùi tổng hợp và điều chỉnh chính xác thông tin và đăng tải lại trên website. Nếu bạn có bất cứ nhu cầu cần tư vấn về Luật, hãy liên hệ với dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi. 1. Khái quát về bài thơ Cuốc kêu cảm hứng 1. Khái quát về bài thơ Cuốc kêu cảm hứng Bài thơ Nôm Cuốc kêu cảm hứng rút từ tập Quốc văn tùng ký, từng được sử dụng trong chương trình văn học 11. Đây là một trong những bài thơ của nhà thơ Nguyễn Khuyến được nhiều độc giả yêu thích và truyền tụng. Nguyễn Khuyến đã tận dụng ưu thế của thể thơ Đường luật như kết cấu mạch lạc, ý tứ hàm súc, đối ngẫu chặt chẽ, nhất là từ ngữ uyển chuyển mà chính xác gợi cảm đã giãi bày tấm lòng son sắc thủy chung, nhưng chứa đầy bi kịch Hồn nước gọi, giục giã mà mình thì bất lực, trăm chiều bối rối. Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? Chỉ ra phong cách ngôn ngữ và phương thức biểu đạt của bài thơ? Câu 2. Chỉ ra 3 từ diễn tả tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ. Câu 3. Nêu hiệu quả của phép đối được sử dụng trong hai câu thơ Năm canh máu chảy đêm hè vắng/Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ Câu 4. Tâm sự của tác giả trong hai câu thơ Có phải tiếc xuân mà đứng gọi/ Hay là nhớ nước vẫn nằm mơ gợi cho anh/chị suy nghĩ gì? Câu 5. Nội dung chính của bài thơ trên? Câu 6. Hãy trình bày một bài học mà em rút ra được sau khi đọc xong bài thơ trên. 3. Mẫu hướng dẫn đọc hiểu và câu trả lời bài thơ Cuốc kêu cảm hứng hay nhất Câu 1 – Thể thơ Thất ngôn bát cú. – Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật. – Các phương thức biểu đạt gồm miêu tả, biểu cảm, tự sự. Câu 2 Ba từ diễn tả tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ + Khắc khoải + Sầu + Ngẩn ngơ Bổ sung ý nghĩa – Âm thanh Cuốc kêu “khắc khoải” – “sầu” gợi lại tâm trạng buồn sầu, lặp đi lặp lại triền miên, thê lương, khiến người nghe càng buồn khắc khoải, da diết. – “Ngẩn ngơ” chính tiếng cuốc kêu ròng rã kiến cho khách giang hồ bồn chồn ngẩn ngơ, từ láy gợi ra tấm lòng yêu nước nhưng bất lực trước thời cuộc. Câu 3 Câu thơ sử dụng “phép đối” đã góp phần diễn tả không gian và thời gian mang đầy tính nghệ thuật, nó giúp người đọc, người nghe cảm nhận được nỗi đau như máu chảy tương ứng với nỗi buồn như nát ruột hồn tan. + Hình ảnh “năm canh, sáu khắc” đối xứng với nhau giúp tạo nên cảm giác tiếng cuốc kêu triền miên suốt canh này sang khắc khác, gợi ra thời gian và không gian ám ảnh đến triền miên, không dứt. + Hai hình ảnh đối “đêm hè vắng” và “bóng nguyệt mờ” tạo sự hô ứng, đối xứng, câu thơ diễn tả nỗi đau, nỗi buồn như thấm vào thời gian, toả rộng trong không gian. Trước tiếng cuốc buồn thương, ám ảnh, không gian bóng trăng cũng phải mờ đi và không gian đêm hè cũng trở nên “vắng” lặng hơn. Câu 4 Hai câu thơ đã bày tỏ được nỗi lòng của nhà thơ dành cho đất nước. Ông khắc khoải cho hồn cốt của đất nước, câu thơ thể hiện một nỗi buồn khắc khoải đến bơ vơ, nhớ nước như thấm đượm vào từng câu chữ của người thi sĩ. Vì nhớ nước mà tâm trạng của Nguyễn Khuyến hết tiếc rồi lại nhớ, hết đứng rồi lại nằm, hết gọi rồi lại mơ, đó là tâm trạng bồn chồn, đau xót của một hồn thơ yêu nước, chính trực. Câu 5. Nội dung chính của bài thơ Cuốc kêu cảm hứng Qua hình ảnh tiếng Cuốc kêu, nhà thơ Nguyễn Khuyến đã giãi bày một tấm lòng yêu nước không nguôi, một tâm trạng đầy bi kịch, xót xa đau buồn, tủi nhục vì nước mất nhà tan. Câu 6 Bài học rút ra Để con cháu cảm thông với nỗi lòng ông cha, trân trọng và tự hào về giá trị của độc lập tự do với bao nhiêu máu, nước mắt mà cả dân tộc phải trả. 4. Mẫu hướng dẫn đọc hiểu và câu trả lời của bài thơ Cuốc kêu cảm hứng chuẩn nhất Câu 1 Thể thơ trong bài thơ thất ngôn bát cú Câu 2 Ba từ ngữ diễn tả tâm trạng, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ khắc khoải, sầu, ngẩn ngơ. Câu 3 Hai câu thơ có sử dụng phép đối góp phần tạo ra không gian và thời gian mang đầy tính nghệ thuật khi tác giả Nguyễn Khuyến cảm nhận âm thanh của tiếng cuốc kêu, gợi cho người đọc nỗi đau như máu chảy tương ứng với nỗi buồn như nát ruột hồn tan. Cùng với đó, những từ “năm canh, sáu khắc” tạo ra âm thanh vang vọng, khắc khoải ám ảnh vào không gian và thời gian. Hai hình ảnh đối nhau là “Đêm hè vắng” và “bóng nguyệt mờ” giúp diễn tả nỗi buồn đau của người thi sĩ, dường như không gian bóng trăng cũng phải mờ đi và không gian đêm hè cũng phải “vắng” đi. Câu 4 Hai câu thơ đã diễn tả được nỗi lòng của nhà thơ, luôn khắc khoải một nỗi nhớ dành cho đất nước khi đêm đêm vẫn nằm mơ mà nhớ nước. Nỗi buồn, khắc khoải đến bơ vơ, nhớ nước như thấm đượm vào từng câu chữ, vì nhớ mà tâm trạng của Nguyễn Khuyến hết tiếc rồi lại nhớ, hết đứng rồi lại nằm, hết gọi rồi lại mơ. Đó là trạng thái bồn chồn, đau xót của một con người yêu nước, chính trực. Câu 5 Nội dung chính bài thơ Thể hiện nỗi nhớ nước, niềm tiếc thương cho đất nước của nhà thơ Nguyễn Khuyến, được thể hiện thông qua tiếng Quốc kêu khắc khoải, da diết. Câu 6 Bài thơ cho thấy giá trị của sự độc lập dân tộc và tự do trong nhân dân. Thông qua nỗi tiếc thương, nỗi nhớ khắc khoải của Nguyễn Khuyến trước tình cảnh đất nước, chúng ta phải biết ơn, quý trọng những giá trị mà ngày nay chúng ta được hưởng, phải nhớ ơn những anh hùng dân tộc đã hi sinh vì nền độc lập ngày hôm nay. 5. Mẫu bài Bình giảng về bài thơ Nguyễn Khuyến là một nhà thơ mang tâm hồn thi sĩ sâu sắc, thâm trầm. Ông vốn là người tài cao học rộng, mang danh tiến sĩ, nhưng sinh ra trong cảnh đất nước bị xâm lăng, ông cũng đành bó tay, bất lực, phải lui về ở ẩn để tránh nhìn cảnh đau xót. Tâm hồn nhạy cảm của người thi sĩ luôn rạo rực trước thời cuộc và nhà thơ thường gửi tâm tư vào trong những câu thơ những nỗi lòng suy tư, một cách thật sâu kín. Cuốc kêu cảm hứng là một trong những bài thơ tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật và hồn thơ của ông. Đọc nhan đề Cuốc kêu cảm hứng, ta có thể hiểu sâu sắc được nỗi lòng của nhà thơ. Nếu xét về tâm trạng và bối cảnh ra đời có lẽ ta nên hiểu đó là nhà thơ nghe tiếng cuốc kêu mà tìm được “cảm hứng” viết bài thơ này. Mở đầu bài thơ, âm thanh của tiếng chim cuốc thật thê lương, nó vừa khắc khoải như nhấn sâu vào tâm hồn con người, lại vừa lửng lơ, đó là tiếng kêu mang theo cái nỗi buồn mênh mang, xót xa lại day dứt trong lòng nhà thơ. Tiếng cuốc còn gợi nhớ về một sự tích xưa, khi Thục đế vì làm mất nước mà đau đớn đến chết đi, rồi hóa thân thành con cuốc, ngày ngày cất tiếng kêu thê thảm, lầm lũi. Âm thanh khắc khoải ấy là nỗi đau của một oan hồn, vấn vương cho đến muôn đời sau, đó là nỗi đau chẳng thể xóa nhòa, để một oan hồn đã “thác tự bao giờ” vẫn phải đau đớn đến ngẩn ngơ, ngày ngày lang thang dưới bóng một loài chim lầm lũi. Trong hai câu thơ thực, Nguyễn Khuyến diễn tả một khung cảnh nghệ thuật, có phần ghê rợn, ám ảnh bởi tiếng cuốc khắc khoải vọng lại “Năm canh máu chảy đêm hè vắng Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ” Giữa “đêm hè vắng” lặng, âm thanh tiếng cuốc kêu chi mà đau xót, một nỗi đau có màu đỏ chói mắt của “máu chảy”, đã thế cái “vắng” buổi đêm lại càng làm cho cái tiếng cuốc gọi hè trở nên ám ảnh sâu đậm, thêm tha thiết, vang vọng khắp không gian tĩnh mịch, oi bức. Đã thế tiếng cuốc còn gợi một nỗi đau lớn hơn, đó là nỗi đau mất nước. Tưởng tượng nếu đứng dưới khung cảnh ấy mà nghe tiếng cuốc thì phải thấy chán chường, khủng hoảng và đau đớn đến độ nào, nhưng âm thanh tiếng cuốc ấy cũng chẳng phải chỉ kêu ngày một ngày hai mà kêu dai dẳng suốt ngày suốt đêm, kêu suốt “năm canh-sáu khắc” lại khắc khoải trong mỗi buổi đêm yên tĩnh như tiếng kêu khóc thê thảm, gợi lên trong tâm hồn người không ngủ một nỗi đau đớn, một nỗi xót xa dai dẳng, bứt rứt vô cùng. “Có phải tiếc xuân mà đứng gọi, Hay là nhớ nước vẫn nằm mơ?” Đến hai câu luận, người đọc dường như nhận ra một nỗi niềm băn khoăn, day dứt sâu trong tâm hồn tác giả. Tâm trạng của nhà thơ mang nỗi đau đời, đau vì mất nước, đau vì bất lực, đau vì nghịch cảnh tồi tàn của dân tộc lúc bấy giờ. Ông tự hỏi tiếng cuốc kia rốt cuộc là do còn hoài xuân hay là tiếng than nhớ nước của oan hồn Thục đế năm xưa, hay nghĩ sâu xa hơn, thì đó cũng chính là tâm trạng của thi nhân Nguyễn Khuyến, ông tiếc nhớ một đất nước vốn từng thịnh vượng sung sức như cái khí tiết trời xuân. Tình cảnh thê lương ấy khiến tâm hồn nhà thơ chẳng được yên giấc mộng. “Thâu đêm ròng rã kêu ai đó? Giục khách giang hồ dạ ngẩn ngơ.” Hai câu kết cuối bài tưởng nhà thơ đang hỏi con cuốc kêu chi mà ròng rã vậy, nhưng hóa ra, nó lại chính là lời tự hỏi của tác giả dành cho bản thân mình. Tiếng cuốc kêu dài trong đêm vắng, người thi nhân vẫn bồn chồn, ngẩn ngơ không ngủ được vì đau đáu một nỗi niềm sắt son với nước, thương dân đến tột cùng. Tiếng cuốc kêu như giục giã, xoáy sâu vào tâm hồn, ý thức nhà thơ trước thế sự ngổn ngang này. Nhưng người thi sĩ khi lắng nghe tiếng cuốc giục giã như rỉ máu, như hồn tan, như kêu khóc ấy lại phải chịu bó tay bất lực, chẳng thể làm được gì, chỉ biết ngẩn người đau đớn, thở dài. Phải chăng, đó là tâm trạng khó chịu, bức bối đến nhường nào trong cái đêm hè vắng lặng. Liên hệ dịch vụ luật chuyên nghiệp – Luật Gia Bùi CÔNG TY TNHH LUẬT GIA BÙI Địa chỉ Số 2, ngách 1, ngõ 243 Trung Văn, P Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội Hotline 0971106895 Nguồn Cuốc kêu cảm hứng của Nguyễn Khuyến Khắc khoải đưa sầu giọng lửng lơ, Ấy hồn Thục đế[1] thác bao giờ? Năm canh máu chảy đêm hè vắng, Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ. Có phải tiếc xuân mà đứng gọi, Hay là nhớ nước vẫn nằm mơ? Thâu đêm ròng rã kêu ai đó. Giục khách giang hồ dạ ngẩn ngơ. Chú thích ▲ Thục đế vua nước Thục. Truyền thuyết xưa nói vua nước Thục là Đỗ Vũ, sau khi nhường ngôi cho người khác, lên núi ở ẩn, chết hóa thành chim đỗ quyên, tiếng kêu ai oán nhớ nước cũ Bài thơ Cuốc kêu cảm hứng Nguyễn Khuyến Khắc khoải đưa sầu giọng lửng lơ, Ấy hồn Thục đế thác bao giờ? Năm canh máu chảy đêm hè vắng, Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ. Có phải tiếc xuân mà đứng gọi, Hay là nhớ nước vẫn nằm mơ? Thâu đêm ròng rã kêu ai đó? Giục khách giang hồ dạ ngẩn ngơ. khoải đưa sầu giọng lửng lơ, Ấy hồn Thục đế thác bao giờ? Năm canh máu chảy đêm hè vắng, Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ. Có phải tiếc xuân mà đứng gọi, Hay là nhớ nước vẫn nằm mơ? Thâu đêm ròng rã kêu ai đó? Giục khách giang hồ dạ ngẩn giả Nguyễn từ Quốc văn tùng ký Nam âm thảo thơ Cuốc kêu cảm hứng từng được sử dụng trong phần đọc thêm SGK Văn học 11 giai đoạn 1990-2006, nhưng đã được lược bỏ trong SGK Ngữ văn 11 từ giải – Ấy hồn Thục đế Có bản chép là “Đấy hồn Thục đế”. Điển cũ kể rằng vua nước Thục mất nước, chết hoá thành con cuốc, suốt đêm ngày kêu ròng rã “Thục quốc, Thục quốc!” – Thâu đêm ròng rã Có bản chép là “Ban đêm ròng rã”.Nguồn 1. Cuốc kêu cảm hứng, Thơ văn Nguyễn Khuyến, NXB Văn học, 1971 tái bản 1979 2. Cuốc kêu cảm hứng, Nguyễn Khuyến – Tác phẩm, Nguyễn Văn Huyền chủ biên, NXB Khoa học xã hội, 1984 3. Cuốc kêu cảm hứng, Thi hào Nguyễn Khuyến đời và thơ, Nguyễn Huệ Chi chủ biên, NXB Giáo dục, thơ Cuốc kêu cảm hứng Nguyễn Khuyến Khắc khoải đưa sầu giọng lửng lơ, Ấy hồn Thục đế thác bao giờ? Năm canh máu chảy đêm hè vắng, Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ. Có phải tiếc xuân mà đứng gọi, Hay là nhớ nước vẫn nằm mơ? Thâu đêm ròng rã kêu ai đó? Giục khách giang hồ dạ ngẩn ngơ. thơ Bài ca lưu biệt Huỳnh Thúc Kháng Trăng trên trời có khi tròn khi khuyết, Người ở đời sao khỏi tiết gian nan. Đấng trượng phu tuỳ ngộ nhi an, Tố hoạn nạn hành hồ hoạn nạn… thơ Tĩnh dạ tứ Lý Bạch Sàng tiền minh nguyệt quang, Nghi thị địa thượng sương. Cử đầu vọng minh nguyệt, Đê đầu tư cố hương.

cuốc kêu cảm hứng